Tác hại của tế bào gốc là gì? Sự thật bạn cần biết

Trong thời đại y học phát triển vượt bậc như hiện nay, liệu pháp tế bào gốc đang ngày càng trở nên phổ biến và được kỳ vọng sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong điều trị bệnh và chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, bên cạnh những tiềm năng to lớn, liệu pháp này cũng đặt ra không ít thách thức và lo ngại về tính an toàn và hiệu quả nếu. Vậy tác hại của tế bào gốc là gì? Có hay không? Cùng Bhmed tìm hiểu ngay sau đây!

1. Tế bào gốc là gì

Tế bào gốc là gì? Tại sao lại được nhiều người ưa chuộng

Tế bào gốc là những tế bào đặc biệt có khả năng tự tái tạo và biệt hóa thành nhiều loại tế bào khác nhau trong cơ thể. Tế bào gốc đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và sửa chữa các mô, cơ quan. Chúng có tiềm năng ứng dụng rộng rãi trong y học tái tạo, điều trị nhiều bệnh lý nan y và cải thiện sức khỏe con người.

Có 3 loại tế bào gốc chính: tế bào gốc phôi (ESCs), tế bào gốc trưởng thành (ASCs) và tế bào gốc vạn năng cảm ứng (iPSCs). Trong đó, ESCs có khả năng biệt hóa cao nhất nhưng gây tranh cãi về mặt đạo đức. ASCs an toàn hơn nhưng khả năng biệt hóa hạn chế. iPSCs là sự kết hợp ưu điểm của cả ESCs và ASCs, tuy nhiên công nghệ sản xuất còn phức tạp.

2. Liệu pháp tế bào gốc là gì?

Liệu pháp tế bào gốc, còn được gọi là y học tái tạo, là một phương pháp điều trị tiên tiến nhằm thúc đẩy quá trình sửa chữa và phục hồi các mô bị tổn thương, bệnh lý hoặc suy giảm chức năng thông qua việc sử dụng tế bào gốc hoặc các sản phẩm có nguồn gốc từ tế bào gốc.

Liệu pháp tế bào gốc là gì? Có công dụng gì

Quy trình cơ bản của liệu pháp tế bào gốc bao gồm các bước sau:

Phát triển tế bào gốc: Các nhà khoa học nuôi cấy và phát triển tế bào gốc trong môi trường phòng thí nghiệm được kiểm soát chặt chẽ.

Biệt hóa tế bào: Tế bào gốc biệt hóa thành các loại tế bào chuyên biệt cần thiết cho quá trình điều trị.

Cấy ghép: Các tế bào chuyên biệt được đưa vào cơ thể bệnh nhân thông qua các phương pháp như tiêm trực tiếp hoặc cấy ghép.

Tái tạo và phục hồi: Khi đi vào cơ thể, tế bào gốc sẽ di chuyển đến vùng cần điều trị để thực hiện các chức năng sau:

• Tái tạo các tế bào mới
• Chữa lành tổn thương
• Phục hồi chức năng của cơ quan bị ảnh hưởng
• Thay thế các tế bào đã bị lão hóa hoặc suy giảm chức năng

Để đảm bảo hiệu quả và an toàn của liệu pháp, tế bào gốc cần được nuôi cấy và bảo quản trong điều kiện đặc biệt, cho phép chúng tăng sinh và phát triển thành các tế bào khỏe mạnh, có chức năng tương đương với tế bào bình thường trong cơ thể. Việc sử dụng các sản phẩm tế bào gốc không đảm bảo chất lượng có thể dẫn đến nhiều tác hại không mong muốn và ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị.

3. Tác hại của tế bào gốc là gì? Các tác dụng phụ tiềm ẩn của tế bào gốc

Mặc dù tế bào gốc có tiềm năng ứng dụng rộng rãi trong y học, việc sử dụng chúng vẫn tiềm ẩn một số rủi ro nếu không được thực hiện đúng cách. Các tác hại có thể xảy ra bao gồm:

 Ảnh hưởng đến làn da

Khi sử dụng các sản phẩm tế bào gốc kém chất lượng hoặc không rõ nguồn gốc, làn da có thể gặp phải những vấn đề sau:

• Không đạt được hiệu quả làm đẹp như mong đợi
• Da trở nên xỉn màu, thiếu sức sống
• Xuất hiện thêm nhiều nếp nhăn
• Giảm độ đàn hồi của da
• Gây phản ứng dị ứng, ngứa ngáy
• Viêm da và khó phục hồi

Những tác hại này thường xảy ra do các thành phần không rõ nguồn gốc trong sản phẩm tế bào gốc hoặc do quy trình sản xuất không đạt chuẩn.

Tác động đến sức khỏe tổng thể

Nguy cơ lớn nhất khi sử dụng tế bào gốc không đúng cách là nhiễm trùng. Điều này có thể xảy ra trong các trường hợp sau:

• Tế bào gốc bị nhiễm vi khuẩn hoặc virus trong quá trình thu thập, nuôi cấy, bảo quản
• Tiêm tế bào gốc không đảm bảo vô trùng

Khi tế bào gốc nhiễm khuẩn được đưa vào cơ thể, nó có thể gây ra nhiễm trùng nghiêm trọng, đặc biệt nguy hiểm trong 6 tuần đầu sau khi cấy ghép khi hệ miễn dịch của người nhận còn yếu. Ngoài ra, tế bào gốc kém chất lượng cũng không thể phát huy hiệu quả điều trị, tái tạo và nuôi dưỡng cơ thể như mong đợi.

Nếu không được sử dụng đúng cách, tế bào gốc ẩn chứa nhiều nguy cơ

Tác dụng phụ ngắn hạn

Sau khi sử dụng tế bào gốc, một số có thể gặp phải các tác dụng phụ ngắn hạn, tuy nhiên các triệu chứng này thường xuất hiện trong vài ngày đầu sau khi điều trị và có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần, tùy thuộc vào cơ địa của từng người. Các tác dụng phụ phổ biến bao gồm:

• Mệt mỏi
• Đau đầu
• Ớn lạnh
• Buồn nôn
• Chóng mặt
• Đau hoặc khó chịu tại vị trí tiêm
• Sốt nhẹ

Những triệu chứng này thường tự khỏi sau một thời gian ngắn và không để lại hậu quả lâu dài, do đó bạn có thể an tâm. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ điều trị.

Các rủi ro khác

• Đào thải miễn dịch: Nguyên nhân là do cơ thể có thể nhận diện tế bào gốc lạ là mối đe dọa và tấn công chúng, dẫn đến viêm và tổn thương. Điều đáng chú ý là hiện tượng đào thải miễn dịch thường chỉ xảy ra ở các tế bào gốc tạo máu (HSC), một loại tế bào gốc là tiền thân của tế bào máu.
• Tương tác thuốc: Liệu pháp tế bào gốc có thể tương tác với các loại thuốc khác mà bệnh nhân đang sử dụng.

Tuy nhiên, câu hỏi về mức độ nguy hại thực sự của tế bào gốc vẫn còn là một thách thức lớn đối với giới khoa học. Theo Hiệp hội Nghiên cứu Tế bào gốc Quốc tế (ISSCR): “Các nhà khoa học vẫn chưa thể chứng minh một cách thuyết phục về hiệu quả của phương pháp điều trị bằng tế bào gốc”. ISSCR cũng nhấn mạnh rằng hiệu quả điều trị của liệu pháp tế bào gốc vẫn còn nhiều điều cần được làm rõ.

Để giảm thiểu các nguy cơ tiềm ẩn, việc lựa chọn sản phẩm tế bào gốc từ các cơ sở uy tín, đáp ứng đầy đủ các quy chuẩn khắt khe trong thu thập, bảo quản và sử dụng là vô cùng quan trọng. Người dùng nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế và chỉ thực hiện liệu pháp tế bào gốc tại những cơ sở y tế được cấp phép, có đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại.

Tóm lại, mặc dù tế bào gốc mang lại nhiều hứa hẹn trong y học, việc sử dụng chúng cần được thực hiện một cách thận trọng và có kiểm soát để đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

4. Nguyên nhân gây nên các tác hại từ tế bào gốc

Một trong những nguyên nhân chính gây ra tác hại là sử dụng nguồn tế bào gốc không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Những tế bào này có thể bị nhiễm bẩn, lẫn tạp chất hoặc đã bị biến đổi gen gây hại. Việc thiếu sự kiểm định chất lượng nghiêm ngặt của các cơ quan chức năng cũng khiến nguy cơ tồn tại những sản phẩm tế bào gốc kém chất lượng trên thị trường.

Các nguyên nhân phổ biến dẫn đến các tác dụng phụ của tế bào gốc

Thứ hai, một số cơ sở thẩm mỹ, phòng khám tư nhân thiếu chất lượng cũng góp phần gây ra các tác hại từ tế bào gốc. Họ sử dụng nguồn tế bào gốc rẻ tiền, thiếu kiểm định, bảo quản không đúng cách.

Đội ngũ y bác sĩ tại đó thiếu chuyên môn, kinh nghiệm trong việc ứng dụng liệu pháp tế bào gốc an toàn và hiệu quả. Môi trường thực hiện dịch vụ cũng không đảm bảo vô trùng, vô khuẩn, tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng cao.

Ngoài ra, việc không tuân thủ các tiêu chuẩn, quy trình nghiêm ngặt trong sản xuất, bảo quản tế bào gốc cũng là một trong những nguyên nhân gây ra tác hại. Quy trình này đòi hỏi phải giám sát chặt chẽ về nhiệt độ, môi trường, thời gian nhằm duy trì chất lượng và hoạt tính của tế bào. Nếu bị bỏ qua hoặc thực hiện không đúng, tế bào gốc có thể bị biến chất, nhiễm bẩn gây ảnh hưởng đến người sử dụng.

5. Lưu ý khi sử dụng dịch vụ tế bào gốc

Những lưu ý dành cho bạn khi sử dụng dịch vụ tế bào gốc

Để đảm bảo an toàn và phát huy hiệu quả của liệu pháp tế bào gốc, người sử dụng cần lưu ý một số điểm sau:

Thứ nhất, chỉ lựa chọn những cơ sở y tế, thẩm mỹ viện uy tín, có giấy phép hoạt động và chứng nhận về chất lượng tế bào gốc. Những địa chỉ này cần sử dụng nguồn tế bào được thu thập và sàng lọc cẩn thận từ các ngân hàng tế bào gốc, trải qua quá trình kiểm tra chất lượng nghiêm ngặt. Tế bào gốc phải được bảo quản trong điều kiện tiêu chuẩn để duy trì hoạt tính tối ưu.

Thứ hai, đội ngũ y bác sĩ thực hiện liệu pháp cần có chuyên môn sâu, kinh nghiệm lâu năm và hiểu biết về quy trình an toàn. Họ cần được đào tạo bài bản và cập nhật liên tục kiến thức, kỹ năng về liệu pháp tế bào gốc.

Thứ ba, dịch vụ phải được thực hiện trong môi trường vô trùng, vô khuẩn tuyệt đối. Các dụng cụ y tế, kim tiêm phải được tiệt trùng, sử dụng một lần. Khu vực tiêm tế bào gốc phải được sát trùng sạch sẽ để hạn chế nguy cơ nhiễm trùng.

Ngoài việc tuân thủ chặt chẽ các hướng dẫn sử dụng tế bào gốc trong điều trị, nhiều người còn thắc mắc về việc có nên sử dụng tế bào gốc hàng ngày cho các mục đích khác như làm đẹp hay không. Để hiểu rõ hơn về cách sử dụng an toàn và hiệu quả của tế bào gốc trong các sản phẩm hàng ngày, mời bạn tham khảo bài viết Giải đáp thắc mắc: Có nên bôi tế bào gốc hàng ngày không?, nơi chúng tôi cung cấp thông tin chi tiết và các lời khuyên từ các chuyên gia

Hoang Dung

>>>>>Giới thiệu đôi nét vềDũng Hoàng, anh là tác giả của các bài viết trên bhmedvietnam.com